Bijna een halfjaar geleden maakte ik de overstap. Terug naar school. Naar de school waar ik zelf ooit puber was. Het voortgezet onderwijs in een provinciestad. Met een volle rugzak, hoewel ditmaal geen Bosatlas en andere dikke pillen. Maar met de kennis en ervaring die ik, met vallen en opstaan, heb opgedaan sinds ik de stad verliet. Een terugkeer, niet als leerling maar als eindverantwoordelijk bestuurder. Met een missie om het onderwijs verder te brengen. En een taak om alle mensen die in de school zijn, daarbij zowel richting als ondersteuning te geven. Best een verantwoordelijkheid, die uitdaagt maar me soms ook confronteert.
Even Wellen
Na bijna een halfjaar is het tijd om even stil te staan. De school is dicht tijdens de feestdagen. De cadans van vergaderingen, gesprekken en besluitvorming is even doorbroken. Het was ook wel even nodig, want het tempo was hoog. En met een hoog tempo, raak ik soms wat van mezelf af. Uit contact met wat ik zelf nodig heb. Dat is een voorbeeld van een confrontatie, met iets wat ik Niet Wil. Dan is een dichte school ook tijd om stil te staan en bij jezelf terug te keren. Tijd om te wellen, noemt Gertjan Nooij dit. Geleerd van hem toen ik in Groningen studeerde en werkte. Aan Willen gaat Wellen vooraf. Jezelf tijd geven om te marineren in je situatie. Om erachter te komen wat je echt wilt en nodig hebt. Wat de organisatie wil. Er is rust en veiligheid nodig om te wellen. Het tempo moet eruit om er achter te komen wat er echt toe doet. Waar gaat het echt om in de school van nu en het onderwijs van morgen? Hoe maken we daar tijd voor?
Bezieling
Wat me opvalt in het onderwijs van nu, is de mate waarin we druk zijn met processen en procedures. Met PTA's en CE en SE. Met vereveningspercentages en bandbreedtes om binnen te blijven. En natuurlijk zijn die van groot belang. Anders wordt het een janboel of heerst willekeur. Dat wil niemand en ik zeker niet. Toch is het soms ook nodig om uit de bandbreedte te stappen. Om dagelijkse betekenis aan die zaken te geven op een manier die de kern van ons werk raakt. Het begeleiden van jonge mensen, in een ontzettend belangrijke periode in hun leven. Dat is werk met een passie en vraagt bewuste ontwikkeling. De vlam van de passie voor het vak brandt in deze school. Soms is het een waakvlam geworden. En op andere plekken is het vuur van de bezieling huizenhoog. Zo hoog, dat de rest van de school zich er aan kan warmen, zonder zelf uit de comfortzone te hoeven komen. Wie bij deze school hoort, wil er blijven. Ook als je zelf even niet de kar kunt of wilt trekken. En dat mag.
Dit DNA
Dat geldt ook voor veel leerlingen. Het heeft me geraakt. Hoe er op deze school gewerkt en gezocht wordt naar mogelijkheden om iedere leerling een passende plek te vinden. Ik durf te zeggen dat het een van de meest inclusieve scholen in zijn soort is. Iedereen hoort er bij. Het is een plek van mensen bij wie ik bij wil horen. Ik heb op verschillende plekken met ontzettend veel plezier gewerkt en prachtige dingen mogen doen. Maar hier wil ik nu zijn. Niet omdat het er perfect is, maar omdat ik me thuis voel bij dit DNA. Ik zie uit naar de komende periode waarin ik daar nog gerichter een bijdrage aan kan leveren. De school van nu zijn en nog meer worden. Ik weet dat dan kan, als we het samen doen.
Mijn missie
Dat hangt ook met mijn eigen missie samen. Ik wil graag werken aan onderwijs dat zorgt dat ieder jong mens zijn eigen plek in onze samenleving kan vinden. Zichzelf goed kent en zich kan redden door wat hij heeft geleerd en ervaren. Voor zichzelf en zijn omgeving leert te zorgen. Die missie is al ontstaan tijdens mijn eigen schooltijd. Maar vooral ook toen ik zag dat niet alle jonge mensen die ik daarna op mijn pad kreeg, dat zonder hulp gedaan kregen. Vastliepen in goedbedoelde processen en procedures. Of van de radar raakten, omdat ze begeleid werden door mensen die teveel op de waakvlam hun werk deden.
Leiderschap
Onderwijs dat zorgt dat ieder mens zijn rol kan nemen. Dat vraagt leiderschap. Niet te verwarren met management. Natuurlijk moet het onderwijs ook goed georganiseerd zijn. Maar het vraagt vooral dat je weet waarom je daar leiding aan wilt geven. En daarbij jezelf mee brengt. Best spannend is dat. Ik heb het verschil tussen managen en leiderschap ervaren. En ik vind daardoor dat het onderwijs leiders vraagt die zichzelf ook laten zien. Zodat de leerling en collega's dat ook kunnen doen. En een onderbouwde mening hebben over wat goed onderwijs is. Een vak dat je actief moet kunnen en willen onderhouden. Jezelf beter willen maken, iedere dag. Laten we meer tijd maken om het daar weer met alle betrokkenen over te hebben. Daar wil ik voor gaan, nu ik goed geweld heb.
Mag ik een vuurtje?
Ik hoop dat 2019 een mooi onderwijsjaar mag worden, voor ons allemaal. Laten we elkaar om een vuurtje vragen, als we het even niet meer weten. Het vuur van de passie voor ons #onderwijswerk.
